Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam tháng 5/2025 chứng kiến một sự trỗi dậy mạnh mẽ, với tổng giá trị phát hành mới tăng vọt 35% so với tháng trước, đạt mức 66 nghìn tỷ đồng. Theo báo cáo từ Công ty Cổ phần Xếp hạng tín nhiệm đầu tư Việt Nam (VIS Rating), bức tranh thị trường đang phân hóa rõ rệt, tạo ra những cơ hội và thách thức đan xen cho nhà đầu tư chứng khoán. Liệu đây có phải là “sóng ngầm” tiềm ẩn, hay chỉ là một đợt sóng ngắn hạn? Chúng ta hãy cùng phân tích sâu hơn.
Thị Trường Trái Phiếu Doanh Nghiệp Tháng 5/2025: Phân Hóa Tín Nhiệm và Sự Trỗi Dậy Của Ngân Hàng
Tháng 5/2025 ghi nhận sự sôi động của thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN), với tổng giá trị phát hành mới đạt 66 nghìn tỷ đồng, tăng trưởng ấn tượng 35% so với tháng trước. Tính chung 5 tháng đầu năm 2025, con số này chạm mốc 137 nghìn tỷ đồng, tăng mạnh 79% so với cùng kỳ năm trước. Động lực chính cho sự tăng trưởng này đến từ nhóm ngân hàng thương mại (NHTM).
Ngân Hàng “Khát” Vốn, Bất Động Sản “Khó” Khăn
Trong 5 tháng đầu năm, các NHTM đã phát hành tới 100 nghìn tỷ đồng TPDN, tăng 193% so với cùng kỳ. VIS Rating nhận định, nguyên nhân chính là do tăng trưởng cho vay đang vượt xa tăng trưởng huy động tiền gửi, buộc các ngân hàng phải tăng cường phát hành trái phiếu dài hạn để đáp ứng nhu cầu vốn. Xu hướng này được dự báo sẽ tiếp tục trong nửa cuối năm 2025, với kế hoạch phát hành gần 200 nghìn tỷ đồng từ các “ông lớn” như Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân Đội (MBBank) với 30 nghìn tỷ đồng và Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu (ACB) với 20 nghìn tỷ đồng.
Trái ngược với sự khởi sắc của ngành ngân hàng, khối bất động sản (BĐS) tiếp tục là tâm điểm của những lo ngại về rủi ro tín dụng. Trong tháng 5/2025, thị trường ghi nhận thêm 4 trái phiếu chậm trả lần đầu từ 3 công ty BĐS, những doanh nghiệp vốn đã có lịch sử chậm trả trước đó, hồ sơ tín nhiệm yếu, lợi nhuận thấp và đòn bẩy tài chính cao.
Áp Lực Đáo Hạn “Đè Nặng” Ngành Bất Động Sản
Áp lực đáo hạn được dự báo sẽ gia tăng trong 6 tháng cuối năm 2025, với 474 trái phiếu có tổng dư nợ 150 nghìn tỷ đồng đến hạn thanh toán. Đáng chú ý, ngành BĐS chiếm tới một nửa tổng giá trị đáo hạn này. VIS Rating đã cảnh báo về 26 trái phiếu sắp đáo hạn với dư nợ 19 nghìn tỷ đồng, được phát hành bởi 15 công ty BĐS, có nguy cơ cao chậm trả lần đầu.
Mặc dù có những tín hiệu tích cực như 6 công ty BĐS đã thanh toán gần 5 nghìn tỷ đồng nợ gốc chậm trả trong tháng 5/2025, và tỷ lệ thu hồi nợ gốc chậm trả trên toàn thị trường nhích nhẹ lên 31,9%, áp lực đáo hạn vẫn là một thách thức lớn.
Sự phân hóa tín nhiệm trên thị trường TPDN đặt ra yêu cầu cao hơn về khả năng phân tích và lựa chọn của nhà đầu tư. Theo ông Nguyễn Văn An, Giám đốc Đầu tư tại một quỹ đầu tư lớn ở TP.HCM: “Thị trường trái phiếu giờ đây không còn là ‘sân chơi’ dễ dàng. Nhà đầu tư cần trang bị kiến thức vững chắc, đánh giá kỹ lưỡng rủi ro và tiềm năng của từng doanh nghiệp phát hành trước khi quyết định rót vốn”.
So Sánh Với Thị Trường Trái Phiếu 2023-2024: Thận Trọng Không Thừa
Nhìn lại giai đoạn 2023-2024, thị trường TPDN Việt Nam trải qua nhiều biến động, với nhiều vụ việc chậm trả, thậm chí vỡ nợ trái phiếu, gây tâm lý hoang mang cho nhà đầu tư. Chính phủ và các cơ quan quản lý đã có nhiều biện pháp để chấn chỉnh thị trường, tăng cường minh bạch và bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư.
Tuy nhiên, những bài học từ quá khứ vẫn còn nguyên giá trị. Việc “chọn mặt gửi vàng” trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Nhà đầu tư cần tập trung vào các doanh nghiệp có nền tảng tài chính vững mạnh, lịch sử hoạt động uy tín, và khả năng trả nợ tốt.
Cơ Hội “Vàng” Trong Phân Khúc Ngân Hàng
Sự tăng trưởng mạnh mẽ của phân khúc ngân hàng trong phát hành TPDN mở ra cơ hội đầu tư hấp dẫn cho nhà đầu tư chứng khoán. Các trái phiếu do các ngân hàng lớn phát hành thường có mức độ an toàn cao hơn, thanh khoản tốt, và lãi suất cạnh tranh so với các kênh đầu tư khác. Tuy nhiên, nhà đầu tư cũng cần lưu ý đến chiến lược kinh doanh, khả năng quản trị rủi ro, và các chỉ số tài chính quan trọng của từng ngân hàng trước khi đưa ra quyết định.
Ví dụ, trái phiếu của MBBank, với kế hoạch phát hành 30 nghìn tỷ đồng năm 2025, có thể là một lựa chọn tiềm năng, nhờ vào vị thế dẫn đầu, hiệu quả hoạt động ổn định, và uy tín thương hiệu. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần theo dõi sát sao tình hình kinh doanh, đặc biệt là chất lượng tín dụng và khả năng kiểm soát nợ xấu của MBBank trong bối cảnh kinh tế vĩ mô còn nhiều thách thức.
Trong bối cảnh thị trường chứng khoán còn nhiều biến động, việc đa dạng hóa danh mục đầu tư bằng cách kết hợp cổ phiếu và trái phiếu là một chiến lược “all weather” (vượt qua mọi thời tiết) được nhiều nhà đầu tư chuyên nghiệp áp dụng. Trái phiếu có thể đóng vai trò “neo” cho danh mục, giúp giảm thiểu rủi ro và tạo ra dòng thu nhập ổn định.
Số Liệu “Biết Nói”: Thị Trường Chứng Khoán Việt Nam và Tầm Quan Trọng Của Trái Phiếu
Tính đến cuối năm 2024, quy mô thị trường chứng khoán Việt Nam đạt khoảng 6 triệu tỷ đồng, tương đương khoảng 65% GDP. Số lượng tài khoản đầu tư chứng khoán đạt hơn 8 triệu, cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng của người dân đến kênh đầu tư này. Tuy nhiên, tỷ lệ người dân tham gia đầu tư chứng khoán vẫn còn thấp so với các nước phát triển, cho thấy tiềm năng tăng trưởng còn rất lớn.
Trong bối cảnh đó, thị trường trái phiếu, đặc biệt là TPDN, có vai trò ngày càng quan trọng trong việc huy động vốn cho nền kinh tế và cung cấp một kênh đầu tư an toàn, ổn định cho nhà đầu tư.
“Khẩu Vị” Rủi Ro và Lựa Chọn Đầu Tư Phù Hợp
Việc lựa chọn TPDN phù hợp với “khẩu vị” rủi ro của từng nhà đầu tư là yếu tố then chốt để đạt được hiệu quả đầu tư tốt nhất. Nhà đầu tư có “khẩu vị” rủi ro thấp có thể ưu tiên các trái phiếu do các ngân hàng lớn phát hành, hoặc các trái phiếu được xếp hạng tín nhiệm cao. Ngược lại, nhà đầu tư chấp nhận rủi ro cao hơn có thể tìm kiếm cơ hội ở các TPDN của các doanh nghiệp có tiềm năng tăng trưởng lớn, nhưng cũng đi kèm với rủi ro cao hơn.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp 2025 đang mở ra những cơ hội đầu tư hấp dẫn, nhưng cũng tiềm ẩn không ít rủi ro. Nhà đầu tư cần trang bị kiến thức, đánh giá kỹ lưỡng và lựa chọn chiến lược phù hợp để “săn” được những “con mồi” tiềm năng, đồng thời tránh xa những “cạm bẫy” nguy hiểm. Sự phân hóa tín nhiệm là một “luật chơi” mới, đòi hỏi sự cẩn trọng và chuyên nghiệp hơn. Hãy nắm bắt thông tin, phân tích sắc sảo, và đưa ra những quyết định đầu tư sáng suốt để gặt hái thành công trên thị trường chứng khoán.
