Đầu Tư Chứng Khoán – Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử để vươn mình trở thành một cường quốc kinh tế. Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số đầy tham vọng, bài toán huy động nguồn lực trong dân không còn là một lựa chọn mà là yêu cầu sống còn. Nguồn lực này không chỉ là khoản tiền nhàn rỗi nằm im trong tài khoản tiết kiệm mà còn là tiềm năng đầu tư chưa được đánh thức, hứa hẹn tạo ra cú hích tăng trưởng đột phá cho nền kinh tế.
Thực tế cho thấy, người Việt có thói quen tiết kiệm đáng ngưỡng mộ. Theo thống kê của Ngân hàng Thế giới, tỷ lệ tiết kiệm của người dân Việt Nam luôn duy trì ở mức cao, trên dưới 30% GDP trong nhiều năm liền. Đây là một con số ấn tượng, phản ánh văn hóa cần kiệm truyền thống và tiềm năng to lớn về nguồn vốn nội địa. Tuy nhiên, phần lớn nguồn tiền này đang “ngủ đông” dưới dạng tiền gửi tiết kiệm hoặc các kênh đầu tư truyền thống, an toàn nhưng chưa thực sự tạo ra giá trị gia tăng đáng kể cho nền kinh tế.
Thực tế hiện nay cho thấy, lãi suất tiền gửi tiết kiệm ngân hàng đang ở mức thấp kỷ lục, thậm chí còn thấp hơn lạm phát ở một số thời điểm. Điều này khiến cho tiền nhàn rỗi của người dân ngày càng mất giá, thay vì được sử dụng để đầu tư sinh lời và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Nhìn sang các quốc gia phát triển, chúng ta có thể thấy rõ vai trò của việc huy động nguồn lực trong dân vào tái đầu tư xã hội thông qua các kênh đa dạng. Ví dụ, tại các nước phát triển ở châu Âu, một phần đáng kể nguồn tiền của người dân được đóng góp vào các quỹ hưu trí tự nguyện, bảo hiểm nhân thọ và các hình thức đầu tư dài hạn khác. Các kênh này không chỉ giúp người dân tích lũy cho tương lai mà còn tạo ra nguồn vốn khổng lồ, ổn định cho nền kinh tế.
“Chúng ta cần học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia phát triển, đặc biệt là trong việc tạo ra một hệ sinh thái đầu tư đa dạng, minh bạch và an toàn để thu hút nguồn vốn nhàn rỗi trong dân”, ông Nguyễn Văn Bình, chuyên gia kinh tế độc lập, nhận định.
Trong bối cảnh hiện tại, đầu tư chứng khoán nổi lên như một kênh huy động vốn hiệu quả, có khả năng biến tiền nhàn rỗi thành động lực tăng trưởng cho nền kinh tế. Thị trường chứng khoán Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc trong những năm gần đây, với số lượng nhà đầu tư cá nhân tăng trưởng mạnh mẽ. Theo số liệu từ Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC), tính đến hết quý I/2024, số lượng tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư cá nhân trong nước đã vượt mốc 7,5 triệu tài khoản, tương đương khoảng 7,5% dân số. Đây là một con số ấn tượng, cho thấy sự quan tâm ngày càng lớn của người dân đối với thị trường chứng khoán.
Tuy nhiên, so với các quốc gia trong khu vực, tỷ lệ người dân tham gia đầu tư chứng khoán ở Việt Nam vẫn còn thấp. Ví dụ, tại Hàn Quốc, tỷ lệ này là khoảng 30%, trong khi ở Đài Loan là khoảng 40%. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam còn rất lớn.
Để thu hút thêm nguồn vốn từ người dân vào thị trường chứng khoán, cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả:
Bên cạnh thị trường chứng khoán, việc phát triển các quỹ hưu trí tự nguyện cũng là một giải pháp quan trọng để huy động nguồn lực trong dân và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Hiện tại, tỷ lệ đóng góp của quỹ hưu trí bổ sung vào GDP của Việt Nam gần như bằng 0%. Trong khi đó, ở nhiều quốc gia phát triển, con số này có thể lên tới hàng chục phần trăm. Ví dụ, ở một số nước OECD, tài sản của các quỹ hưu trí có thể chiếm tới hơn 100% GDP (Hà Lan là ví dụ điển hình).
Việc phát triển quỹ bảo hiểm hưu trí bổ sung không chỉ tạo ra một kênh tiết kiệm an toàn, hiệu quả cho người dân mà còn là một nguồn vốn đầu tư dài hạn, ổn định, phục vụ cho các dự án phát triển cơ sở hạ tầng, sản xuất kinh doanh, từ đó thúc đẩy tăng trưởng GDP.
Để khuyến khích người dân tham gia vào các quỹ hưu trí tự nguyện, cần có những chính sách hỗ trợ từ phía nhà nước:
Thị trường chứng khoán Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành một kênh huy động vốn hiệu quả, góp phần thúc đẩy tăng trưởng GDP và nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ kinh tế thế giới. Để hiện thực hóa mục tiêu này, cần có sự chung tay của cả nhà nước, doanh nghiệp và người dân, cùng nhau xây dựng một thị trường chứng khoán minh bạch, an toàn và hiệu quả. Nguồn lực trong dân là vô tận, chỉ cần có những chính sách và giải pháp phù hợp, chúng ta hoàn toàn có thể biến tiềm năng thành hiện thực, đưa Việt Nam vươn lên một tầm cao mới.